Đậu đỏ - Azuki beans

Đậu đỏ là gì?

Hạt đậu đỏ còn có tên gọi khác là xích tiểu đậu, mễ xích, mao xài xích… Tên tiếng Anh của hạt đậu đỏ là Azuki bean, tên khoa học là Vigna Angularis. Hạt đậu đỏ có hình dáng hẹp, dài, rốn hơi lồi cao hơn, dài 2mm, đường kính 1.5mm.

Vỏ ngoài của hạt có màu nâu đỏ hoặc tía nâu trơn bóng, nhân hạt có màu trắng ngà. Sau khi thu hoạch, hạt được sấy khô và bảo quản để sử dụng dần. 

Hạt đậu đỏ có nguồn gốc từ Nhật Bản, được trồng phổ biến ở các nước Đông Nam Á như: Việt Nam, Campuchia, Lào… và Hawaii, Nam Hoa Kỳ… Đậu đỏ là loại cây thảo sống hàng năm, có chiều cao từ 1.5 - 2 m. 

Thân cây có các lông dài và thưa, nhánh có cạnh và lông dài. Lá có 4 - 5 cặp gân lá, có hình lọng, đầu lá nhọn. Đậu đỏ ra hoa vào mùa hạ, có hình bướm.

Giá trị dinh dưỡng của đậu đỏ

Khi đề cập đến họ nhà đậu, nổi bật với nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng, đậu đỏ là một lựa chọn không thể bỏ qua. Một chén đậu đỏ khoảng 200g sau khi nấu chín cung cấp các chất dinh dưỡng sau:

• Calo: 294
• Carbohydrate: 57g
• Protein: 17,3g
• Chất béo: 0,2g
• Chất xơ: 16,8g
• Mangan: 1,3mg (66% DV)
• Phốt pho: 386mg (39% DV)
• Kali: 1,224mg (35% DV)
• Đồng: 0,2mg (34% DV)
• Magiê: 120mg (30% DV)
• Kẽm: 4,1mg (27% DV)
• Sắt: 4,6mg (26% DV)
• Thiamin: 3mg (18% DV)
• Vitamin B6: 0,2mg (11% DV)
• Riboflavin: 0,1mg (9% DV)
• Niacin: 1,6mg (8% DV)
• Canxi: 64,4mg (6% DV)

DV là lượng dinh dưỡng khuyến nghị hàng ngày mà cơ thể cần hấp thụ.

Cả Y Học Hiện Đại và Đông Y đều công nhận đậu đỏ là thực phẩm giàu dưỡng chất với nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Công dụng của đậu đỏ

Nhiều người thắc mắc về các công dụng của đậu đỏ, và dưới đây là một số lợi ích nổi bật:

1.     Hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường, huyết áp và bệnh tim mạch: Đậu đỏ có thể giúp kiểm soát bệnh tiểu đường nhờ khả năng ức chế enzyme α-glucosidas, từ đó làm chậm quá trình phân giải carbohydrate. Thành phần chất xơ, folate, kali, magiê và vitamin B trong đậu đỏ cũng góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch bằng cách điều chỉnh cholesterol và huyết áp.

2.     Tăng cường hệ miễn dịch: Đậu đỏ chứa nhiều chất chống oxy hóa, bao gồm ít nhất 29 hợp chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật và tăng cường sức khỏe.

3.     Tăng cường cơ bắp và hỗ trợ giảm cân: Với 17,3g protein trong mỗi chén, đậu đỏ là thực phẩm lý tưởng cho việc xây dựng cơ bắp và duy trì cân nặng, nhờ kết hợp với chế độ tập luyện thường xuyên.

4.     Cải thiện sức khỏe làn da: Các mặt nạ làm từ bột đậu đỏ kết hợp với các sản phẩm thiên nhiên có thể giúp làn da trở nên mịn màng và sáng hơn.

Một số bài thuốc và món ăn từ đậu đỏ

• Trị viêm thận cấp tính: Canh cá chép đậu đỏ (60g đậu đỏ, 1 con cá chép, 500g bí đao, hành hoa).
• Trị phù thũng, tiểu tiện không thông: Cháo đậu đỏ (30g đậu đỏ, 30g hạt bo bo, 50g gạo tẻ).
• Thanh nhiệt, lợi thủy: Hầm đậu đỏ với đẳng sâm, đương quy, tim lợn và nấm hương (30g đậu đỏ, 8g đảng sâm, 8g đương quy, 1 quả tim lợn, nấm hương).

Lưu ý khi sử dụng đậu đỏ

• Ngâm đậu qua đêm và luộc ít nhất 10 phút để loại bỏ lectin.
• Người có cơ địa dị ứng cần cẩn trọng khi ăn đậu đỏ.
• Tránh tiêu thụ quá nhiều đậu đỏ để tránh vấn đề đầy hơi và khó tiêu.

Những lưu ý khi sử dụng đậu đỏ tại nhà

• Ngâm đậu: Ngâm qua đêm giúp giảm thời gian nấu.
• Luộc đậu: Nên luộc ít nhất 10 phút để loại bỏ lectin.
• Dị ứng: Cẩn trọng nếu có cơ địa dị ứng.

Việc sử dụng đậu đỏ đúng cách không chỉ mang lại nhiều lợi ích sức khỏe mà còn giúp duy trì chế độ ăn cân bằng và lành mạnh.